Stanowisko IWP ws. „Kierunków działań europejskich Ministerstwa Cyfryzacji”

W związku z ogłoszonymi przez Ministerstwo Cyfryzacji konsultacjami dotyczącymi dokumentu pt. „Kierunki działań europejskich Ministerstwa Cyfryzacji”, Izba opracowała i w dniu 28 lipca 2016 r. przesłała do minister Anny Streżyńskiej stanowisko w tej sprawie.

Izba stwierdza w nim, iż analiza „Kierunków” wskazuje, że MC planuje zająć się szczegółowo wszystkimi kwestiami technologicznymi i technicznymi, jakie będą procedowane na szczeblu UE w najbliższym czasie. Jest to, jak się wydaje, zgodne z realizacjami celów, jakie postawiono ministerstwu w trakcie jego przekształcania z poprzedniej struktury MAiC do MC.

Niepokój Izby, jako organizacji reprezentującej szerokorozumianą branżę wydawniczą, w skład której wchodzi wielu posiadaczy praw własności intelektualnej (IPR), budzi jednak marginalne potraktowanie w przedmiotowym dokumencie kwestii związanych z ochroną tych praw. Dziwi to tym bardziej, gdyż już we wprowadzeniu do niniejszego dokumentu stwierdza się: „[w] najbliższych latach to nie produkcja materialna lecz prawa własności intelektualnej (IPR) będą najcenniejszym towarem decydującym o pomyślności lub pauperyzacji narodów, stąd konieczność nie tylko ustanowienia warunków ich korzystnej wymiany ze światem, ale i sprawiedliwej dystrybucji tych praw i korzyści w kraju”.

Pomijając dyskusję o słuszności wszystkich tez zawartych w takim stwierdzeniu, niewątpliwym jest, iż prawa własności intelektualnej i ich ochrona stanowią ważny element gospodarki, a należyte egzekwowanie tej ochrony jest niezbędne dla rozwoju gospodarczego i zachowania tożsamości kulturowej a także rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Skoro zatem już sami autorzy przedmiotowego dokumentu przypisują znaczną rolę prawom własności intelektualnej, tak marginalne potraktowanie w kierunkach działań MC kwestii związanych z tymi prawami jest bardzo niepokojące. Tym bardziej, iż bardzo niejasne i niewyjaśnione w treści dokumentu jest sformułowanie o „sprawiedliwej dystrybucji” praw. Oczywistym powinno być, iż chodzi tutaj o legalną dystrybucję dbającą o należytą ochronę twórców i posiadaczy praw, czyli opartą albo o system licencyjny bądź o system należytych rekompensat dla podmiotów, bez inwestycji których nie powstałyby utwory – chronione właśnie prawami własności intelektualnej. Użycie jednak  sformułowania tak ogólnikowego i niejasnego, stwarza obawy o możliwość jego nadinterpretacji i wykorzystania do działań zmierzających do pozbawiania właścicieli ich praw w imię np. „sprawiedliwości społecznej”. Historia, także nieodległa, dostarcza przykładów takich działań…

W stanowisku Izby wyrażono także – po raz kolejny w ostatnich latach – niepokój z powodu przedłużania się prac nad nowelizacją ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną (uśude). Ministerstwo Cyfryzacji w swych „Kierunkach działania” opowiada się za „ujednoliceniem wprowadzonych dyrektywą tzw. mechanizmów notice and takedown (…)”, tymczasem kwestia ta regulowana jest właśnie w „zawieszonej” od dawna uśude, a prace nad ta ustawą zostały obecnie przeniesione do Ministerstwa Rozwoju. Budzi to obawę o kolejne spowolnienie ważnych prac.

Z pełną treścią stanowiska Izby wobec „Kierunków działań europejskich Ministerstwa Cyfryzacji” można zapoznać się w dziale „dla Członków